Ekonomik çalkantıların sık sık gündemde olduğu günümüz iş dünyasında, işletmelerin mali sıkıntılarla başa çıkma yöntemleri büyük önem taşır. Konkordato da bu yöntemlerden biridir ve bir işletmenin finansal sorunlarına çözüm bulma amacı taşıyan hukuki düzenleme olarak öne çıkar.
İşletmeler, iflasa sürüklenmeden önce konkordato başvurusu yaparak borçlarını yapılandırmayı ve mali durumlarını dengelemeyi hedefler. Türk Ticaret Kanunu kapsamında düzenlenen bu süreç, işletmelere ekonomik çalkantı dönemlerinde nefes alma ve varlıklarını koruma imkânı sunar.
Gelin, işletmelerin ekonomik krizle baş etme stratejilerinden biri olan konkordatonun tüm işleyiş sürecine birlikte bakalım.
Konkordato, ticari bir işletmenin finansal sıkıntılarla karşılaştığı durumlarda borçlarını düzenlemek, ödemelerini yapılandırmak veya iflasın önüne geçmek amacıyla başvurduğu hukuki bir süreçtir.
İşletmelerin mali dengesini yeniden sağlamak adına çıkış kapısı sunan bu uygulama, aynı zamanda ekonomik istikrarın korunmasına da katkıda bulunur. İşletmelerin varlık değerini koruyarak borçlarını yeniden yapılandırmasına ve ödeme planlarını düzenlemesine olanak tanır.
Konkordato, iş dünyasındaki belirsizliklerle başa çıkma stratejilerinden biridir ve Türk Ticaret Kanunu'nda detaylı şekilde düzenlenmiştir. Özellikle ekonomik sıkıntıların arttığı dönemlerde işletmeler, konkordato başvurusu yaparak finansal krizi yönetmeye çalışır.
Süreç, alacaklılarla müzakereleri içerir ve işletmeye süre tanır. İşletme, bu süre zarfında borçlarını daha sürdürülebilir düzeye getirebilir ve faaliyetlerini sürdürme şansına sahip olabilir. Dolayısıyla bu düzenleme işletmelerin iflas riskini azaltmak, varlıklarını korumak ve ekonomik istikrarlarını sağlamak adına ideal seçeneklerden biridir.
Konkordatonun temel amacı finansal dengeyi sağlamak, iflas riskini minimize etmek ve işletmenin varlıklarını korumaktır.
Süreç işletmeye faaliyetlerini sürdürme şansı tanırken alacaklılarla sağlıklı bir uzlaşmaya varma imkânı da sunar. Dolayısıyla konkordato ilan etmenin temel hedefi, işletmelerin ekonomik dengesini koruyarak uzun vadeli sürdürülebilir yapıya kavuşmalarına yardımcı olmaktır.
İlanın ardında yatan başlıca neden, işletmenin mevcut borç yükü altında sürdürülebilir bir yapı oluşturarak iflasa sürüklenmeden önce çözüm yolları aramaktır. Konkordato ilan ederek işletme, alacaklılarıyla müzakere edip borçlarını yeniden yapılandırma fırsatı bulur, böylece finansal sıkıntılarına çözüm getirme şansı yakalar.
Konkordato süreci belirli adımları içerir. İflas durumunda olan şirketin ilandan önce düzenlemesi gereken bazı belgeler vardır.
Tüm düzenlemelerle birlikte konkordato sürecinin ilerleyişi şu şekildedir:
Bir işletmenin konkordato ilan etme sürecine girebilmesi için sağlanması gereken şartlar:
Mahkeme tarafından atanmış bağımsız uzmana konkordato komiseri denir. Bu profesyoneller, işletmenin mali durumunu tarafsız şekilde değerlendirerek sürecin adil ve sorunsuz ilerlemesine katkıda bulunur.
Komiserin temel görevi, işletmenin mali durumunu detaylı şekilde incelemek ve konkordato planının uygulanabilirliğini değerlendirmektir. Bu değerlendirme sürecinde işletmenin finansal tablolarını inceler, varlıklarını değerlendirir ve alacaklılarla yapılan müzakereleri gözden geçirir.
Komiser, aynı zamanda alacaklılarla işletme arasında adil bir denge sağlamak adına önemli bir arabuluculuk rolü de üstlenir. Alacaklıların haklarını koruyarak işletmenin mali durumunu iyileştirmesi için uygun çözümlerin bulunmasına yardımcı olur.
Bu süreçte komiser, alacaklıların taleplerini değerlendirir ve planın şeffaf şekilde uygulanmasını sağlar. Mahkemeye düzenli raporlar sunarak sürecin yönetilmesine katkıda bulunur.
İşletmelerin finansal sorunlarına çözüm bulmak amacıyla başvurduğu hukuki bir düzenleme olsa da konkordato uygulaması farklı şekillerde de yapılabilir. Başlıca çeşitlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
Bunların dışında gerçekleşen özel konkordato, Türk Ticaret Kanunu'nun 376. maddesi uyarınca belirli şartları taşıyan büyük ölçekli işletmeler için uygulanan türdür. İşletmenin özel durumları ve ihtiyaçlarına özgü çözümler sunar.
Konkordato uygulamasına yapılış zamanına göre de çeşitlere ayırmak mümkündür. Bunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
İflas dışı konkordato, iflas etmemiş ancak zorluk yaşayan şirketler tarafından yapılır. Alacaklılarla uzlaşma yolunu açmak için başvurulan bir hukuki düzenlemedir.
İflastan sonra konkordato (iflas içi), işletmenin iflas açıkladıktan sonra yani iflasın gerçekleştiği aşamada başvurduğu konkordato türüdür. Bu durumda işletme, iflasın ardından hala faaliyet gösterme potansiyeline sahipse ve alacaklılarıyla anlaşma sağlayabilecekse iflastan sonra konkordato başvurusunda bulunabilir. Diğer tür mal varlığının terki suretiyle yapılan konkordatodur. Alacaklıların, işletmenin varlıklarını tasfiye ederek elde edilecek gelirle borçlarını temin etmesi şeklinde gerçekleşir.
İşletmenin mali zorlukları nedeniyle iflas başvurusu yapmasına rağmen mahkemenin belirli süreliğine iflas kararını askıya alması, iflasın ertelenmesidir.
Bu süre zarfında işletme, finansal durumunu düzeltmeye çalışır, alacaklılarına karşı sorumluluklarını yerine getirebilme fırsatı bulur. İflasın ertelenmesi, işletmeye mali rehabilitasyon sağlama ve sürdürülebilirliğini koruma amacı taşır.
İflasın ertelenmesinde işletme iflas başvurusu yapar ancak mahkeme erteleme yoluna gider ve işletmeye toparlanması için süre tanır. Konkordato ise işletmenin iflas etmemesi adına alacaklılarıyla yapılan anlaşmadır. Dolayısıyla iflasın ertelenmesi geçici bir süreçken konkordato daha uzun vadeli mali çözüm sunar.
İflasın ertelenmesi ve konkordato arasındaki farkları aşağıdaki tabloda daha net görebilirsiniz:
İflasın Ertelenmesi | Konkordato |
Borçlu şirketin iflasını önlemek amacıyla mahkeme tarafından geçici bir süre için verilen karardır. | Borçlu şirketin alacaklıları ile anlaşarak borçlarını yeniden yapılandırması sürecidir. |
Borçlunun mali durumunu düzeltmesi ve iflasın önlenmesi için zaman kazandırır. | Borçlunun alacaklılarla anlaşma yaparak borçlarını ödeme koşullarını yeniden düzenlemesi esas alınır. |
Bu süre zarfında borçlu şirketin borçlarını yeniden yapılandırması ve mali durumunu düzeltmesi beklenir. | Konkordato, borçlunun iflastan kurtulmasını ve işletmenin devamlılığını sağlamayı amaçlar. |
Genellikle şirketin mali krizi aşması ve iflasın önlenmesi için son çare olarak görülür. | Borçlu ve alacaklıların karşılıklı çıkarlarını gözeterek borçların yeniden yapılandırılmasını sağlar. |
Bir şirket konkordato ilan ederse ne olur?
Mahkeme tarafından atanmış bir uzmanın gözetiminde alacaklılarla yapılan müzakereler sonucunda borçlarını yeniden yapılandırabilir, işletmenin finansal sürdürülebilirliği için adil çözüm arayışına girebilir.
Konkordato kabul edilince ne olur?
İşletme alacaklılarıyla yapılan anlaşma doğrultusunda belirlenen şartları yerine getirerek mali yeniden yapılanma sürecine girebilir ve finansal iyileşme adına adımlar atmaya başlar.
Kimler konkordato ilan edebilir?
Mali sıkıntı içinde olan, borçlarını ödeyemeyen her türlü ticari işletme, şahıs şirketi veya serbest meslek sahibi tarafından ilan edilebilir.
Konkordato süresi ne kadardır?
Başvurulan konkordato türüne ve mahkeme tarafından belirlenen koşullara bağlı olarak konkordato süresi değişiklik gösterir, ancak genellikle birkaç ay ile birkaç yıl arasındadır.
Konkordato tasdiki nedir?
Mahkeme tarafından işletmenin konkordato başvurusunun yasal uygunluğunun değerlendirilerek onaylanması sürecidir. Böylece işletme konkordato sürecine resmi olarak başlayabilir.
Konkordato hangi mahkemeden talep edilebilir?
İşletmenin yerleşim yerine veya merkezine bağlı olan Asliye Ticaret Mahkemesi'ne başvurularak yapılır.