İkili tepe ve ikili dip formasyonu bir finansal varlığın fiyat dönüşünü analiz eden grafik türlerinden biridir. Direnç ve destek seviyelerinin ilk kez test edildiği formasyonda başlangıç fiyatına geri dönülen modellemeler gerçekleşir.
Çift tepe ve çift dip formasyonu olarak da adlandırılan desenler, mevcut trendde değişiklik olacağının sinyallerini verebilir. Bu formasyonda grafikler, W ve M harflerine benzer görüntüler oluşturur.
Çift tepe genellikle M formasyonunu andırır ve düşüş eğiliminin tersine döndüğünü gösterir. Çift dip ise W formasyonundadır. Bu model, yükseliş eğiliminin sonlandığını belirtir.
Söz konusu grafik formasyonları birbirini takip eden tepe ve dipler sonucu oluşur. Yinelenen hareketler gerçekleşeceğini gösteren grafikler sayesinde farklı stratejiler geliştirilebilir. Bu durum yeni yatırımcıların trend değişiminden haberdar olabilmesi adına yararlıdır.
Gelin, ikili tepe ve ikili dip formasyonunun ne olduklarına ve nasıl yorumlandıklarına detaylı olarak birlikte göz atalım.
Çift tepe formasyonu, günümüzde en sık kullanılan teknik analiz yöntemlerinden biridir. İlgili grafik özellikle boğa sezonunu takip eden düşüş pozisyonlarında öne çıkar. Hemen hemen aynı seviyede iki tepeden oluşan formasyon bu sebeple çift tepe adını almıştır. Modelde volümlü bir trendin sona erdiğinin işareti verilir.
Formasyonda önemli bir zirve seviyesinden dönüldükten sonra yatırımcılar tekrar beklentiye girerek finansal varlığa yatırım yapar. Bu sayede fiyatlar yeniden aynı tepe noktasına taşınır. Ama önceki tepede gerçekleşen satışlar, ikinci tepe oluşumu için de güçlü bir direnç olarak görülür.
M formasyonu şeklinde de adlandırılan modelleme, yukarı yönlü trendin aşağı ineceğini belirtir. Grafikte genellikle ikinci tepe oluşumu ilk tepe seviyesine ulaşmakta güçlük çeker. Art arda gelen iki tepe sonrası modellemede direncin yüksek olduğu görülür.
Çift dip formasyonu, çift tepe modellemesinin aksine düşüş trendinin sonlandığını vurgular. Bu modelde hacmin birinci dipte yüksek olması önemli bir özellik olarak görülür. Dip noktasından sonra gelen alımlarda ise hacmin düşeceği düşünülür.
İkinci dip noktasından dönen finansal varlıkta işlem miktarı ve fiyatın daha yüksek seyretmesi beklenir. W formasyonu şeklinde de anılan modelleme, grafikte iki dip noktasının birleşmesiyle oluşur. Modellemenin oluşması çeşitli kurallara bağlıdır. Buna göre fiyatların düşük bir seviyeye ulaşıp geri çekilmesi, ardından tekrar yükselerek önceki dip noktasının üzerinde kalması gerekir.
İkinci dipte aynı seviyeye inen fiyatlar bu kez destek alarak yükselme eğilimine girer. W formasyonunda ikinci dip seviyesinin ilkinden düşük olmaması önemlidir. Modellemenin doğrulanması neticesinde yatırımcılar bu yönde pozisyon alabilir.
Çift tepe ve çift dip formasyonu genellikle birbiriyle benzer özellikler sergilese de her formasyonun kendine özgü kuralları bulunur. İlgili modellemeler yatırımcıların trend analizi yapması adına değerli ipuçları içerir.
İkili tepe ve ikili dip formasyonlarının en belirgin özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Finansal piyasalarda çift tepe ve çift dip formasyonlarının getirdiği olumlu ve olumsuz yanlar bulunur. Gelen sinyalleri doğru şekilde yorumlamak kazançlı pozisyon almanız adına yardımcı olabilir.
Aşağıda her iki formasyonun da avantaj ve dezavantajları hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz:
Avantaj | Dezavantaj |
Güçlü sinyal vurguları yapan çift tepe ve dip grafikleri iki adet zirve ve dip noktasından oluşur. Bu da çoğunlukla trend değişimini tahmin etmeye katkı sunar. Trendin bir kez ortaya çıkması analizi kolaylaştırabilir. | Çift tepe ve dip grafikleri iyi bir şekilde analiz edildiğinde yatırım için verimli sonuçlar doğurabilir. Ancak bunun için modellemenin doğru biçimde yorumlanması gerekir. Yanlış analizler varlığa giriş noktasında sorun yaratabilir ve kayıplara yol açabilir. Grafik şekillenmeye başladığında hızlı kararlar almamak, modellemenin sona ermesini beklemek gerekir. |
İki formasyon da varlığın fiyat seviyelerini tanımlamaya destek olur. Çift dip grafiğinde boyun riski olmasına rağmen model ilerlerse kazanç sağlamak mümkündür. | Çift tepe oluşumunda belirgin düşüşler yaşanabilir. |
İlgili formasyonlar geri dönüş konusunda yatırımcıları uyarma özelliğine sahiptir. Böylece trendin nereden başlayacağı ve yatırımın hangi noktadan yapılacağı belirlenebilir. | Çift tepe ve dip modellemelerinin olumsuz yanlarından biri grafiği tanımlamak için belirgin bir gösterge olmamasıdır. Mesela tepe ve dip noktalar arasında herhangi bir mesafe ölçütü veya kalıp yoktur. |
Her iki formasyon da çeşitli yatırım piyasalarında sıkça kullanılabilen nitelikler sunar. Bu sayede grafikler geniş bir yatırımcı kitlesine hitap eder. Borsadan kripto varlıklara ve Forex piyasalarına kadar pek çok alanda söz konusu formasyonlardan yardım alınabilir. | Çift tepenin ardışık tepe seviyelerine değmesi yanlış yorumlandığında varlıktan önceden çıkmaya neden olabilir. Bu da daha az kazançla sonuçlanır. |
İki grafik türü arasında bazı farklar söz konusudur. Modellemelerin farkları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Çift Dip Formasyonu | Çift Tepe Formasyonu |
W harfine benzer bir görünüm oluşur. | M harfine benzer bir görünüm oluşur. |
Çift dip modellemesinde fiyatların yükselmesi beklenir. | Çift tepede fiyatların düşmesi beklenir. |
Yükseliş eğiliminin sonlandığı durumlarda değerlendirilir. | Düşüş eğiliminin tersine döndüğü durumlarda değerlendirilir. |
Çift dip deseni meydana geldiğinde trendin sonunda fiyatların yukarıya doğru yönlenmesi beklenir. Çünkü burada değeri düşen hisse fiyatı, dip noktadan alıcıları kendine çeker. Bu durum finansal varlığın düşmeyi reddettiği anlamı taşır.
İkili dip grafiği hacimle birlikte desteklendiği zaman fiyat yükseliş hareketini doğruladığı şeklinde yorumlanır.